Bazı Önemli KPSS Ders Notları
• 1 Sığır yetiştiriciliği en çok Erzurum-kars platosu ile doğu karadenizde yapılır.
2 Etibank ve mta madenleri işletmekle görevlidir ülke gereksinimini karşılamayan madenler:petrol,doğalgaz,taşkömür,nikel
3 Doğalgaz,Trakya-hamitabat,Mardin,çamurlu..jeotermal denizlide
4 Süt sanayi en çok doğu Karadeniz ve doğuda..et sanayi en çok doğuda..salça,konserve sanayi g.marmara
5 Otomotiv sanayi başta bursa olmak üzere İstanbul,Ankara,İzmir,Eskişehir
6 Hukukun gelişimi>.Sümerler>Hititler>yunan>roma>bugünkü batı
7 Erkek 17 kadın 15 yaşına gelmedikçe evlenemez(aile izni) 18 lerine kadar
8 Monarşik devlette hakimiyet tek kişinin padişah,prens oligarşikte grubun teokratik din devletidir
o 9 Demokraside çoğulculuk,en az 2 veya daha fazlanın içinden seçilmesi esasıdır.çoğunluk ise seçimde en fazla oy alanın seçilmesidir
10 Temsili demokrasi:milletin kendi hakimiyetini genel oyla seçtiği temsilcilerin oluşturduğu parlamentoya geçici bir süre için devrettiği demokrasidir.
11 Anayasa en çok meclisin2/3 çoğunluğu ile değiştirilebilir
12 Yasama görevi TBMMnindir,kanunları koyma,değiştirme,kaldırma görevi,bakanlar kurulu ve bakanları denetler,para bastırılması,savaş ilanı,ölüm cezaları,seferberlik,cumhurbaşkanını seçer
13 Yürütme,cumhurbaşkanı ve bakanlar kuruluyla devletin amacına yönelik hizmetleri yapmaktır.cumhurbaşkanın görevleri:TBMMden çıkan kanunları onaylamak veya veto etmek,başbakanı atamak,bakanları atamak,milletlerarası anlaşmaları onaylamak,M.G.K yı toplantıya çağırmak ve ona başkanlık etmek,yüksek mahkemelerin üyelerini seçmek
14 karadenizde dağlar kıyıya paralel,bu yüzden kıyılar bol yağış alır kıyılırla iç kesimler arasındaki ulaşım güçtür.en fazla yağış sonbahar,en az ilkbahar.Zonguldak türkiyenin tek taşkömürü yatağıdır
o 15 Marmara yüksekliği en az. Karadeniz-akdeniz geçiş iklimi.çatalca-kocaeli bölümü yoğun nüfuslu.yıldız bölümü seyrektir.yüzölçüme göre tarıma ayrılan alanların oranının en fazla olduğu bölge.ayçiçekte 1. ipek böcekciliği g.marmarada yapılır..bursa ve gemlikte ipekli dokuma.izmitte rafineri.tekirdağda alkollü içki fabrikası.adapazarında,bursada otomotiv.
16 Egede dağlar denize dik uzandığımdan denizin ve iklimin etkisi iç kısımlar sokulur..1.ürettiği ürünler:üzüm,tütün,incir,zeytin,arpa,buğday,haşhaş da var.İzmir aliağada arfineri
17 Akdenizde dağlar kıyıya paralel,ulaşım güçtür,geçitlerle.dağlar ve platolalrı oluşturan taşlar kalkerli bir yapıya sahiptir..en yağışlı mevsim kış..iç kesimlerde karasal iklime geçilir.kıyıda muz,turunçgil,zeytin,pamuk,susam,yerfıstığı yetiştirilir.iskenderunda demir çelik
18 Güneydoğu en kurak bölgedir.fırat,Dicle buradan geçer.mercimek,tütün,yerfıstığı,karpuz,üzüm..petrol bulunan yerler batman,Siirt,Adıyaman-kahta
19 Doğu denizden uzak ve yüksek olduğu için sıcaklık düşük,nüfus seyrektir çünkü dağlık olması,endüstrinin gelişmemiş olması,iklimin sert olmasıdır.pamuk,şekerpancarı,tahıl,baklagil tarımı yapılır.bölgenin temel geçim kaynağı hayvancılıktır
20 İç Anadolu karasal iklime sahip.en az yağış alan bölge�orman örtüsü azdır çünkü yağış az ve ormanların tahribi
21 Nüfus sayımı 10 yılda bir yapılır
22 Nüfus artış hızının çok yüksek olması,kalkınma hızının düşmesine,çalışanlar üzerinde genç ve çocuk yükünün artmasına,işsizliğin artmasına,gelir dağılımındaki dengesizliğe,iç göçlerin hızlanmasına,doğal kaynakların hızla tükenmesine,konut sorunlarının ve eğitim-sağlık hizmetlerinin ortaya çıkmasına neden olur
23 İltizam:devlete ait bazı gelirlerin tahsili,vergi çeşidi
24 Külliye,bir caminin çevresinde medrese,kitaplık,hastane gibi yapıların bütünüdür
o 25 Kazaskerler,adalet,eğitim,kültür ve din işlerine bakar,kadıları tayin eder.şeyhülislam,padişahın ve divan kararlarının İslam hukukuna uygunluğunu denetlerdi ve fetva verirdi.nişancı=katip
26 2.meşrutiyetin ilanında ittihat-terakki partisi etkili olmuştur
27 Tanzimat fermanıyla yargı,vergi,askerlik ve eğitim sisteminde ıslahat yapıldı
28 TBMMnin çıkardığı kanunlar :Hıyaneti vataniye,ağnam vergisi artırıldı,tekalifi milliye emirleri(ulusal yükümlülük),aşar vergisi kaldırıldı
29 Haraç gayrimüslümlerden alınır.cizye gayrimüslümlerden, askerlik bedeli olarak alınır.aşar(öşür):ürünün onda birini devlete vermesi dini..
30 Kabotaj kanunu,türk limanları arasında yolcu ve yük taşıma hakkının Türklere verilmesi
31 Halkevleri ve millet mekteplerini Atatürk açmış..köy enstitüleri sonra
4. 32 Milletler cemiyetine 32 de,balkan antantına 34de,sadabat paktına 37de,birleşmiş milletlere 45 de katıldık
33 Kentleşme oranı en çok Marmara,en az karadenizde
34 Egede delta ovalarının ortak özelliği: yerleşim yoğundur,önemli turizm merkezleri bulunur,endüstri bitkileri daha fazla yetiştir,tarımsal alanlar fazladır
35 Egede en çok yetişenler:pamuk,incir,üzüm,tütün..ayçiçeğinde marmara 1.antepfıstığı güney.turunçgil Akdeniz
36 Araseçim iki genel seçim arasında boşalan milletvekilleri için yapılan seçim
37 Bakan izinliyse diğer bakanlardan biri geçici olarak vekalet eder
38 Anayasada değiştirilemez ve değiştirilmesi teklif edilemez maddeler :t.c cumhuriyettir,başkent ankara,milli marş,Türkiye atatürk milliyetçiliğine bağlı bir devlettir
39 Ceza hukukunda örf,adet ve kısas a yer verilmez
40 Hakimler görevlerinde bağımsızdırlar,anayasaya kanunlara ve hukuka uygun olarak vicdani kanaatlerine göre karar verirler
41 Tüzükleri bakanlar kurulu çıkartır.üst hukuk kurallarına aykırı olduğu gerekçesiyle tüzüklerin iptali için danıştaya dava açılır
42 TBMM nin gönderdiği kanunları cumhurbaşkanlığı 15 gün içinde inceleyip yayınlar,ya da veto�
43 Kanun ve tüzüklere aykırı olan yönetmeliklerin iptali için danıştaya gidilir
o 44 Anayasa mahkemesi 11 asıl,4yedek üyeden oluşur ;1962de kuruldu. (2010 yılı refarandmuyla bu sayı değişti )
45 Cezai sorumluluk 11 yaşın tamamlanmasıyla başlar
46 Türk vatandaşlığının kazanılmasında öncelikle kan esası, istisnaen doğum yeri esası benimsenir
47 Hakkında ceza davası açılan kişiye, mahkumiyet veya beraat kararı verilinceye kadar "sanık"denir
48 Bir kimsenin aynı zamanda birden çok ikametgâhı olamaz
49 Askerlikte "astın üstü selamlamak zorunda olduğunu "düzenleyen yazılı kural görgü kuralı hukuk kuralı haline gelmiş
50 Sıkıyönetim en fazla 6ay için ilan edilir
51 Üstünlüklerine göre anayasa >kanun>tüzük>yönetmelik>yönerge
52 Siyasi partilerin kapatılması için anayasa mahkemesinde kapatma davasını Yargıtay başsavcısı açar
53 Dernekler,kazanç paylaşımı dışında belirli ve ortak bir amacı gerçekleştiren kanunlardır
54 İşçi ile işveren arasında yapılan sözleşmeye "hizmet akdi" denir
55 Cumhurbaşkanı yoksa yerine TBMM başkanı vekalet eder
56 İlk büyük şehir belediyesi 84 te kuruldu
57 Memurluğa giriş için 18 yaşını bitirmiş olunmalı
58 Devlet memurlarına getirilen yasaklar:siyasi partiye girme,ticaret ve sanayi kuruluşlarında görev alma ,hediye ve çıkar sağlama,kamu görevleriyle ilgili olarak basın-yayın organlarına bilgi-demeç verme
59 Amirine sözle saygısızlık eden kişinin maaşından kesinti yapılır
60 Çalışma sosyal güvenlik bakanlığının bölge teşkilatı vardır
61 Memurların haftalık çalışma süresi genel olarak 40 saat
62 Hizmetçi eğitim,hizmet sırasında memurların yetiştirilmesi,verimliliklerinin artırılması amacıyla yapılır
63 Belediye bütçesinin kabulü belediye meclisinin görevidir
64 Anayasa kavramı ilk defa ABD de kullanıldı(1787)
65 MGK nın kararları hükümete tavsiye niteliğindedir
66 Gensorunun sonunda güvenoyuna başvurulur
67 Kanunlara numara verilmesi 1920 de başladı
o 68 Kanunların yayınlanması resmi gazetede yapılır,resmi gazetede yayınlanmadıkça bağlayıcı olmaz;kanunlar kural olarak resmi gazetede yayımı tarihinde yürürlüğe girer
69 Kanunun anayasaya aykırısı için anayasa mahkemesine iptal davası TBMM üye tam sayısının en az beşte biri kadar üyeler açabilir
70 Kanun önerme yetkisi TBMM üyelerine ve bakanlar kuruluna aittir
71 Herkes sağlıklı,dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahiptirÞ 82 anayasası
72 Bir geleneğin hukuk kuralı haline gelebilmesi için :süreklilik,genel inanç ,devlet desteği
73 Hakkında kanuni bir hüküm bulunmayan meselede hakim örf-adetlere göre hükmeder
74 Anayasa hukuku,kişilerin temel hak ve hürriyetlerini düzenler
75 Ishalat fermanı ile azınlıklara memur olma ve kendi okullarını açma hakkı verildi
o 76 Sened-i ittifak ile padişahın yetkileri ilk kez sınırlandırıldı
77 21 anayasası TBMM nin kurucu meclis olduğunu.
78 Tekalif-i milliye kararları ekonomik eksikliği gidermek amacıyla çıkartıldı
79 Mudanya ateşkes ile istanbulun yönetiminin TBMM ye bırakılması İstanbul hükümetinin hukuken son bulduğunun göstergesidir
80 23-38 arası dış politikada lozanda çözümlenemeyen sorunları halletti(Montrö)
81 1 ve 2 .dünya savaşında çok sayıda sivil vatandaşın ölmesi "sivil savunma teşkilatı"nın kurulmasını zorlu kıldı
82 dirlik sisteminin amaçları:topraktan daha iyi yarar,devlet görevlilerinin maaş karşılanma,vergilerin toplanmasını sağlamak
o
o 83 tımar sipahilerin görevleri:köyün yöneticiliğini ve halkın toprağı terk etmesini önlemek,halktan vergileri toplamak ve devlete asker yetiştirmek.bu sistemin bozulma nedenleri>savaşların uzaması,tımarların rüşvetle satılması
84 18.yy ıslahatları:1.mahmut ordu,tabur,alaya ayrıldı.3.mustafa deniz mühendishani hümayun.1.abdulhamit deniz harp okulu,sürat topçuları geliştirildi.3.selim nizamı cedit ocağı kurdu,vezir sayısı sınırlandırıldı,Fransızca yabancı dil,Avrupa örnek alınmaya başlandı
85 ıslahatlar öncelikle askeri alanda görülür çünkü yenilgilere son vermek için,ulema ve yeniçeriler ıslahatlara imtiyazlarını kaybederler diye karşı çıktılar
86 bağımsızlık amacıyla isyan ederek içişlerine özerklik kazanan ilk azınlık Sırplardır.bağımsızlığını kazanarak ayrılan ilk azınlık Yunanistan
87 Paris anlaşması ile Osmanlı Avrupa devleti sayıldı,toprak bütünlüğü Avrupa devletlerinin garantisi altında olacaktı>kendisini koruyamayacak kadar güçsüz olduğunu gösterir.Belgrat anlaşmasından sonra İngiltere,Fransa osmanlının toprak bütünlüğünü korumaktan vazgeçti,çünkü hammadde kaynakları ve pazar olanaklarına ihtiyaç duymaları
88 2.mahmut devrinde yeniçeri ocağı kaldırıldı,bundan sonra ayaklanmalar azalmış ve ıslahatlar daha rahat yapıldı.nüfus sayımı,posta teşkilatı,ilköğretim zorunlu oldu.ilk defa avrupaya öğrenci gönderildi,bu batı eğitiminin üstünlüğünü kabuldür.tıp fakültesi,harp okulu açıldı..yerli malın kullanılması içim gümrük vergisi artırılır,kız rüştiyeleri açıldı
89 Fransız ihtilalinin yaydığı fikirler:milliyetçilik,ulusal egemenlik,,anayasacılık,insan hakları,adalet,özgürlük,eşitlik
90 Sanayi devrimi 18.yyda ilk olarak ingilterede başlamış,başlamasında ilk önemli etken buhar gücünün sanayiye uygulanmasıdır
91 1.dünya savaşının temel nedeni sömürgeci devletlerin dünyayı yeniden paylaşma istekleridir.en büyük rekabet ise İngiltere ve Almanya arasında yaşandı
o 92 itilaf devletleri: İngiltere, Fransa, Rusya ittifak: Almanya, Avusturya, Macaristan, İtalya.italya,Avusturya ile kuzey İtalya sorununu çözemediğinden üçlü ittifaktan ayrılmıştır,bu boşluğu Osmanlı ve Bulgaristan doldurmuştur
93 mondrosun doğu anadoluda 6 ilde bir karışıklık çıkarsa,bu bölgeler işgal edilecektir.ilkesi ile bu bölgelerde Ermenistan devleti kurmaya ortam hazırlanıyor
94 mondrosun itilaf devletleri güvenliklerini tehdit eden bölgeleri işgal edebilecekler.ilkesi bütün işgallerin hukuksal gerekçesi olmuştur
95 1.dünya savaşı sonrası rusyada komünizm,Almanyada nazizm,italyada faşizm rejimleri çıktı,bu rejimlerin ortak yönü çok partili hayata karşı olmalarıdır
96 zararlı cemiyetler:mavri mira ve etniki eterye(yunan) taşnak ve hınçak(ermeni) Musevi(Yahudi)
97 Türklerin kurduğu zararlı cemiyetler:sulh ve selameti Osmaniye,teali İslam,İngiliz muhipler,Wilson prensipleri,hürriyet ve itilaf fırkası,kürt teali
98 Ulusal cemiyetler:Trakya paşaeli(ilk),İzmir müdafai hukuk,hareketi milliye,kilikyalılar,şark vilayetleri müdafaa,Trabzon muhafazai hukuk,milli kongreÞsivas kongresinde Anadolu Rumeli müdafaai hukuk cemiyeti adı altında birleştirildi
o 99 Amasya genelgesinde vatanın bütünlüğü,milletin bağımsızlığı tehlikededir kurtuluş savaşının gerekçesidir.ilk defa ulusal egemenlik anlayışı vardır.yeni bir devlet kurulacağının kanıtıdır.cumhuriyet düşüncesi vardırsonuç:>Atatürk görevinden alındı
100Erzurum kongresinde ulusal sınırlar içinde vatan bir bütündür,sınırlar Mondros imzalandığı gün düşman işgaline uğramayan ve çoğunluğu türk olan bölgelerdir hem saltanat,hem de ulusal egemenlik savunuluyor;kamooyunun henüz bu makamlara karşı çıkılmasına hazır olmaması sebebiyle halkın tepkisini almamak için böyle söylenmiştir halk temsilcilerinin bir araya gelip kararlar aldığı ilk kongredir.
ÖNEMLİ!!!!
M.KEMALin aldığı rutbeler
suriye->yıldırım orduları konutanı
trablusgarp->binbaşı
…kafkas->general
çanakkale-albay
Samsun-9.ordu müfttişi
Sakarya büyük taarruz başkomutan
Sakarya-gazi ,maraşel
________________________________________
ilk meclis 23 nisan 1920 de toplanmıştır
• ilk demokratik meclis I. Türkiye büyük millet meclisidir
• Meclisin ve hükümetin ilk başkanı Mustafa kemaldir
… • güçlerin Birliği ilkesini benimseyen ilk meclis I. TBMM’dir
• İlk anayasa 20 ocak 1921 de kabul edilmiştir (teşkilat-ı esasiye)
• TBMM’nin isyanları karşı aldığı ilk önlem hıyanet-i vataniye kanunudur
• İstanbul mahkemeleri ilk defa I. TBMM döneminde kurulmuştur
• İstanbul hükümeti milli mücadeleyi resmen ilk olarak Amasya görüşmeleri ile tanınmıştır
Kuvay-ı Milliye deyimini ilk kez İstanbul Milli Kongre Cemiyeti kullanmıştır.
• Temsil.Kurulu ilk kez Erzurum Kongresinde kurulmuştur.(bölgesel)
• Misak-ı milli düşüncesi ilk defa Erzurum kongresinde ortaya atılmıştır.
Anadolu’dan çekilen ilk itilaf devleti İtalya’dır
• TBMM’nin ilk askeri başarısı Ermenistan savaşıdır
• TBMM ilk siyasi zaferi gümrü antlaşmasıdır (3 aralık 1920)
… • düzenli orduların ilk zaferi I. İnönü savaşıdır
• TBMM hükümetini tanıyan ve siyasi ilişkileri kuran ilk Müslüman devlet Afganistan’dır (dostluk antlaşması)
• Ermenistan ilk Avrupa devleti Rusya ilk itilaf devleti Fransa dır
kurtuluş savaşında başarılı olan ilk cephe doğu cephesidir
• işgallere karşı ilk direniş güney cephesinde Fransızlara karşı yapılmıştır
• İlk kapana cephe doğu cephesidir
… • misak-ı milliye katılan ilk yer Kars dır
• Sevr antlaşmasını onaylamayan ilk devlet Ermenistan’dır
• misak-ı milliyi ilk kabul eden devlet Ermenistan’dır
• batıda açılan ilk cephe ayvalık cephesidir
• Kuvay-ı Milliye’nin başarılı olduğu ilk cephe güney cephesidir
• düzenli ordunun savaştığı ilk ve tek cephe batı cephesidir
• düzenli ordunun ilk başarısı birinci İnönü savaşıdır
• misak-ı milliyeyi tanıyan ilk Avrupa devleti Sovyet Rusya’dır
• misak-ı milliden verilen ilk taviz Batum’dur
Kütahya-Eski şehir savaşları kurtuluş savaşının ilk ve son yenilgisidir
• Mustafa kemal paşa ilk defa Kütahya-Eskişehir savaşlarından sonra başkomutanlık makamına getirilmiştir
• Mustafa Kemal in komutan olarak katıldığı ilk savaş Sakarya savaşıdır
…• Yunan ordusu ilk defa Sakarya dan sonra taarruzda savunmaya Türk ordusu da savunmadan taarruza geçmiştir
• TBMM ordularının ilk taarruzu Büyük taarruzdur
• İtilaf devletleri ilk defa Lozan Barış antlaşması ile misak-ı milliyi tanımışlardır
Moskova antlaşması (19 mart 1921) ile ilk defa bir Avrupa devleti misak-ı milliyeyi tanımıştır.
• İtilaf devletleri TBMM’yi ilk defa Londra Konferansına çağırarak tanımışlardır.(11 Mart 1921)
• İtilaf Devletlerinin TBMM’yi ilk defa Londra konferansına çağırarak tanımışlardır(11 mart 1921)
…• İtilaf devletlerinin TBMM yi çağırdıkları ilk resmi görüşme Londra konferansıdır.
• Doğu sınırımız ilk defa Kars antlaşması ile kesin şeklini almıştır (13 ekim 1921)
• TBMM ile antlaşma imzalayan ilk itilaf devletleri Fransa’dır (Ankara antlaşması 20 ekim 1921)
• Güney sınırımız ilk defa Fransızlarla yapılan Ankara antlaşması ile belirtilmiştir
• Kahramanlık unvanını alan ilk şehir Maraş tır
• Anadolu’dan çekilen ilk itilaf devleti İtayladır
İlk cumhur başkanı Mustafa Kemal paşadır
• İlk başbakan İsmet İnönü
• ilk siyasi parti cumhuriyet halk partisidir
…• Cumhuriyet halk partisini ilk başbakanı Mustafa kemaldir
• ilk muhalefet partisi terakkiperver Cumhuriyet fırkasıdır
• Çok partili hayata ilk kez 1946 da geçilmiştir
• Cumhuriyet rejimine karşı ilk isyan Şeyh Said isyanıdır
• Laikliğe geçisin ilk aşaması Saltanatın kaldırılmasıdır
• İlk planlı ekonomi 1933-39 yılları arasında uygulanmıştır
• Türkiye Cumhuriyetinin kurduğu ilk banka İş bankasıdır (1924)
• Maden sanayinde ilk açılan farika Karabük demir – çelik fabrikasıdır
17.yy ıslahatları(1579-1699)(duraklama)
Islahatlarda;
-batı etkisi yoktur
-ıslahatlar yüzeyseldir
-amaç,günü kurtarmaktır
…-planlı-programlı ıslahat yoktur
-isyanların nedenleri araştırlmadı
-isyanlar baskı ve şiddet yoluyla bastırıldı
-yükselme dönemine dönülmek istenmiştir.
1. dünya savaşından sonra yapılan Ateşkeslerin kronolajik sıralaması :SeMaVeR
Selanik antlaşması(Bulgaristan)
Mondros(Osmanlı)
…Villa Queste(Avusturya-Macaristan)
Rethendes(Almanya
1. Türkiyenin ilk anyasal belgesi nedir?
1921 Teşkilat-ı Esasiye Kanunu
2. Türkiye’nin en uzun süre yürürlükte kalan anayasası hangisidir?
…1924 Anayasası
3. Çağdaş anlamda dünyanın ilk yazılı anayasası nedir?
1787 ABD anayasası
4. Yaygın kanaate göre, Osmanlı’da ilk anayasal belge nedir?
1808 Sened-i Ittifak
5. Türkiye’nin en katı anayasası hangisidir?
1982 Anayasası
6. Yönetmeliklerin nizamnamelere, nizamnamelerin kanunlara, kanunların da anayasaya uygun olması gerektiğini bildiren sisteme ne ad verilir?
Normlar Hiyerarşisi
7. 1982 Anayasasına göre, kanun yapma yetkisi kime aiddir?
Türkiye Büyük Millet Meclisi
8. TBMM seçimleri kaç yılda bir yenilenir?
5 yıl
9. Kanunlar cumhurbaşkanınca kaç gün içinde yayımlanır?
15 gün
Atatürkün Savaşta Söyledikleri SÖZLER..
Geldikleri gibi giderler->istanbulun işgali sonrası
Ben size ölmeyi emrediyorum->Çanakkale
ismet paşaya siz orada yalnız düşmanı değil türk milletinin makus talihinide yendiniz telgrafını-> 2. İnönü sonrası
…hattı müdafaa yoktur sathı müdafaa vardır ->Sakarya savaşı
Ordular ilk hedefiniz Akdeniz-> büyük taaruz
benim naçiz vücudum elbet bir gün toprak olacaktır,TC ilelebet payidar kalacaktır->İzmir suikasti
ISLAHAT FERMANI (1856)
- AMAÇ: Osmanlıyı çöküşten kurtarmak.
- Kırım savaşından sonra toplanan Paris barış konferansında azınlık azınlık haklarıyla ilgili kararlar alınmasını önlemek.
- Avrupalı devletlerin Osmanlının iç işlerine karışmasını engellemek.
…- Tanzimat fermanının eksiklerini tamamlamak.
- Maddeler:
- Azınlıklar devlet memuru ve il genel meclisine üye olabilecekler.
- Herkes şirket ve banka gibi ticari kurumlar açabilecek.
- Cizye (gayri Müslimlerin ödediği askerlik vergisi) kaldırılacak, azınlıklar için bedelli askerlik uygulması getirilecektir.
- Yabancılar ülkenin her yerinde bedelini ödemek koşuluyla mülk sahibi olabilecekler.
- Azınlıklar Türk okulunda okuyabilecek, kendi dillerinde öğretim yapan okullar açabilecek
NOT: Islahat fermanıyla din farkı gözetilmeksizin tüm vatandaşlar EŞİT haklara sahip olmuşlar.
I. MEŞRUTİYETİN İLANI (1876)
- KANUNİ ESASİ adlı anayasanın 1876 da kabul edilmesiyle Osmanlı devletinde ilk anayasa uygulaması başlamıştır.
- Türk tahinde ilk kez anayasa yürürlüğe girmiştir.
- İlk kez meclis açılmış, halka temsil hakkı vermiştir.
…- Meclis-i mebusan ve meclis-i ayan olmak üzere iki meclisten oluşuyordu.
- Meclisi ayan padişah tarafından
- Meclisi mebusan 4 yılda bir yapılan seçimlerle Osmanlı erkekleri tarafından seçiliyordu.
- Yürütme yetkisi padişah başkanlığındaki bakanlar kurulu ( heyet-i vukela) verilmişti.
- Hükümet padişaha karşı sorumlu olacaktır.
- Padişah meclisi açıp kapatabilecektir.
NOT: kanuni esasiyle Osmanlı halkı ilk kez sınırlı olsa da yönetime katılma şansına sahip oldu.
Taşra Teşkilatı
Şıhne= taşrada görev yapan vali
Melik= taşrada görev yapan sultanın oğlu
Amid= Taşradaki sivil görevliler
Amil= Taşradaki vergileri toplayan görevli
……Muhtesip= Ticari hayatı duzenler.
Ulak= Haberleşme-posta
0 yorum:
Yorum Gönder